TT Assen 100 jaar

Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de TT Assen geeft PostNL op 5 juni 2025 het postzegelvel TT Assen 100 jaar uit. Op elk van de 10 postzegels staat een zwart-witfoto van een motorcoureur die tijdens de TT Assen 1 of meer overwinningen heeft behaald. De afgebeelde coureurs zijn Piet van Wijngaarden, Geoff Duke, Mike Hailwood, Jim Redman, Giacomo Agostini, Ángel Nieto, Wil Hartog, Jack Middelburg, Egbert Streuer & Bernard Schnieders en Hans Spaan. Op de postzegels staat de waardeaanduiding 1 voor post tot en met 20 gram met een bestemming binnen Nederland. Het ontwerp van de postzegels is gemaakt door grafisch ontwerper Jan van Mechelen en illustrator Iwo Tuleya uit Rotterdam. De prijs voor een vel met 10 postzegels is € 12,10.

Naast het officiële uitgifteprogramma heeft PostNL ieder jaar een uitgifteprogramma voor kaderpostzegels. Dit programma is flexibel. Daardoor kan PostNL ook ad hoc postzegelvellen uitbrengen die inhaken op actuele ontwikkelingen, zoals met de postzegels over het 100-jarig bestaan van de TT Assen. Elke uitgifte wordt ontworpen op basis van een vaste indeling, met een vast aantal kaderpostzegels. De postzegels TT Assen 100 jaar zijn, zolang de voorraad strekt, uitsluitend verkrijgbaar via de webshop en bij de klantenservice van Collect Club op telefoonnummer 088 – 868 99 00.

De TT (Tourist Trophy) Assen is een jaarlijkse race van motoren op het Circuit van Drenthe bij Assen. Begin 1925 vatte de Motorclub Assen en Omstreken het plan op om een wegwedstrijd te organiseren. Tot dan toe waren wedstrijden op de openbare weg verboden. Maar met de nieuwe Motor- en Rijwielwet van 1924 was het mogelijk geworden een ontheffing van dit verbod aan te vragen. Op zaterdag 11 juli 1925 verschenen er 27 renners aan de start voor de eerste TT over een parcours met een lengte van 28,4 kilometer. De wedstrijd ging over klinker- en zandwegen tussen de driehoek Rolde-Borger-Schoonloo. Uiteindelijk wisten 5 coureurs de finish te halen. De 2e editie werd verreden in de driehoek De Haar-Hooghalen-Laaghalen. Sinds 1926 is de start/finishlijn tot op heden op dezelfde plaats gebleven. In de 100-jarige geschiedenis van de TT Assen zijn alleen in de oorlogsjaren 1940-1945 en het coronajaar 2020 geen races verreden. Vanaf 1955 wordt niet meer op een stratencircuit geracet, maar op het permanente Circuit van Drenthe. Alle Grand Prix-klassen komen tijdens de TT Assen aan bod. Dit zijn tegenwoordig de Moto3, Moto2, MotoGP en MotoE. In 2024 werden de races tijdens de TT Assen door in totaal 192.554 mensen bezocht. Sinds 2016 wordt de TT Assen altijd gehouden op zondag in het laatste weekend van juni.

Bron: racesport.nl, ttcircuit.com, Wikipedia

Het postzegelvel TT Assen 100 jaar telt 10 postzegels met daarop 10 motorcoureurs die overwinningen hebben behaald tijdens de motorraces in Assen. Op de postzegel met de zijspancombinatie is ook de bakkenist zichtbaar. De namen van de coureurs zijn Piet van Wijngaarden, Geoff Duke, Mike Hailwood, Jim Redman, Giacomo Agostini, Ángel Nieto, Wil Hartog, Jack Middelburg, Egbert Streuer & Bernard Schnieders en Hans Spaan. Alle coureurs zijn in actie op hun motor afgebeeld, waarbij ze vanaf links de postzegel inrijden. In het ontwerp wordt de racesnelheid benadrukt door de uitsnede, de vervaging aan de achterzijde van de motor en de racestrepen met kleurverloop in de achtergrond. Onderaan de postzegel staat de naam van de coureur met het jaar waarin de foto is gemaakt, rechtsboven het jaar van de (eerste) overwinning. Aan de linkerkant van het beeldkader loopt een verticaal blokjespatroon in rood-wit-blauw als verwijzing naar de kleuren van de curbstones op het TT-circuit in Assen. Op de velranden staan opnieuw de namen van de coureurs. Naast die namen is hun nationaliteit vermeld in de vorm van een landsvlag, alsook de merknaam van hun motor met de motorklasse waarin ze hun overwinning behaalden. Het ontwerp van de postzegels is gemaakt door grafisch ontwerper Jan van Mechelen en illustrator Iwo Tuleya, ZEE [typo]graphic design, Rotterdam.

Het lettertype voor de waardeaanduiding 1 en Nederland is een ontwerp uit 2018 van letterontwerper Martin Majoor uit Arnhem. Voor de overige typografie is gebruikgemaakt van de Riggs Condensed en de Riggs Extended, lettertypen uit 2020 van Nikola Djurek uit Kroatië voor Typotheque uit Den Haag.

In 2023 was grafisch ontwerper Jan van Mechelen verantwoordelijk voor het ontwerp van het postzegelvel 75 jaar Solex Nederland. Op deze postzegels stond de iconische Franse bromfiets met voorwielaandrijving centraal. In 2025 heeft Van Mechelen de stap naar de grote motoren gezet, met het ontwerp van het postzegelvel TT Assen 100 jaar. “Bij beide uitgiften was er sprake van een persoonlijke klik”, zegt hij. “Als puber sleutelde ik al aan Solexen. Als volwassene rijd ik inmiddels op een 1200 cc-motor rond. Voor een motorrijder gaf het een extra kick om de postzegels over het jubileum van de TT Assen te mogen ontwerpen.”

Bij de inhoudelijke keuzes kreeg Van Mechelen veel hulp van deskundigen op het gebied van de motorsport en de TT Assen. “Onder wie Mischa van den Berg, Peter Oosterbaan en Luc Rengers”, aldus Van Mechelen. “Zij weten alles over de historie van de TT. Van de meeste coureurs op het postzegelvel kende ik de namen wel, maar zeker voor het verre verleden had ik hun hulp hard nodig.”

Vanaf het begin was het duidelijk dat de coureurs, inclusief hun motoren, de hoofdrol zouden spelen op de postzegels. “Foto’s zijn er genoeg”, zegt Van Mechelen. “Maar de uitdaging was een vorm te vinden waarbinnen iedere postzegel op zich een interessant beeld krijgt, terwijl tegelijkertijd de 10 postzegels samen een eenheid vormen. We hebben gezocht naar foto’s van de motoren in min of meer dezelfde positie, waarbij de coureurs vanaf de linkerkant de postzegel inrijden en licht overhellen. Het luistert nauw, je kunt je geen vrijheden veroorloven door bijvoorbeeld beelden te spiegelen. Want dat ziet elke kenner meteen. Alleen de compositie van de foto van de zijspancombinatie wijkt af. Maar dat kon niet anders omdat we Streuer en Schnieders, beiden geboren Assenaren, alle twee in beeld wilden brengen. Door de achterkant van de motoren weg te laten, komen de details beter naar voren. Bovendien versterkt de uitsnede het gevoel van snelheid. Ze stormen de postzegels binnen.”

Op de postzegels staan verschillende typen, merken en formaten motoren afgebeeld. Van Mechelen: “We hebben de grootte van iedere motor binnen het beeldvlak vooral optisch bepaald, zodat de vlakvulling overal min of meer gelijk is. Dat kun je onder meer zien aan de afstanden tot de perforaties. Met uitzondering van de zijspancombinatie natuurlijk, die heeft een heel ander formaat. De 9 andere motoren staan ieder onder een net iets andere hoek en komen dus ook anders het beeldvlak binnen. Dat zorgt voor extra levendigheid.“

Op 5 van de 10 postzegels staan Nederlandse winnaars van de TT Assen, op de andere 5 postzegels winnaars uit andere landen. “Het postzegelvel opent met Piet van Wijngaarden uit 1925, de 500 cc-kampioen van de allereerste TT”, aldus Van Mechelen. “Op de laatste postzegel staat Hans Spaan die in 1989 de race in de 125 cc-klasse won. We hebben nog gekeken of we grote kampioenen van later konden opnemen, zoals Valentino Rossi en Marc Márquez. Maar het regelen van de rechten op hun foto’s was zo complex dat we ons op de 20e eeuw hebben geconcentreerd. Met als bijkomend voordeel dat we met alleen zwart-witfoto’s konden werken, wat ook de gewenste eenheid bevorderde. Op de motoren van vroeger stond bovendien veel minder reclame. Dat brengt meer rust in het beeld.”

Het idee van razendsnel rijdende motoren op het postzegelvel wordt versterkt doordat de linkerkant vervaagd is. Verantwoordelijk voor dit blur-effect is Iwo Tuleya, die begin 2025 als stagiair op het bureau van Van Mechelen rondliep. “Het blur-effect is met grafische software toegevoegd”, zegt Tuleya. “Alleen aan de achterzijde van de motor. Het voorwiel, de voorkant van de kuip, de coureur en de logo’s en startnummers hebben we juist zo scherp mogelijk afgebeeld. Door die tegenstelling komt er snelheid in. Eerst heb ik voor alle foto’s op dezelfde manier verschillende soorten blurs toegevoegd. Vervolgens zijn die weer handmatig per postzegel aangepast aan de details van de foto. Het voordeel van blurring is ook dat de foto’s, die door verschillende fotografen zijn gemaakt, naar elkaar worden toegetrokken.”

Aan het postzegelvel zijn verschillende beeldelementen toegevoegd, die een relatie met de wereld van de TT Assen hebben. “We hebben van alles uitgeprobeerd”, vertelt Van Mechelen. “Van asfalt in de achtergrond tot de kenmerkende contouren van het circuit en het gevoel van uitlaatgassen. Maar dat alles leidde de aandacht van de motoren af, daarom zijn we subtieler te werk gegaan. Achter de motoren langs lopen bijvoorbeeld nu racestrepen om ook daarmee de indruk van snelheid te geven. Dankzij het kleurverloop in rood en blauw krijg je het gevoel dat de achtergrond voorbijzoeft. Op elke postzegel zie je links een rood-wit-blauw geblokte verticale afscheiding, ontleend aan de kleuren van de curbstones op het circuit van de TT Assen. En het blauwe kleurverloop op de velrand is een geabstraheerde stofwolk. Want bij de eerste edities van de TT Assen reden ze nog op zandwegen rond.”

In zijn ontwerpen besteedt Van Mechelen altijd veel aandacht aan de typografie. “Voor deze postzegels hebben we de Riggs gekozen, een fantastische letter. De neutrale Riggs Condensed is gebruikt voor de bijschriften en de Riggs Extended voor de titel en het woord ‘winnaar’. De hoekige Riggs Extended – kijk maar naar de a en de r bijvoorbeeld – past goed bij de harde, vierkante vormen van het TT-circuit. En ook bij de grote letters T die je overal in Assen terugziet. In de typografie keert de schuine houding terug waarmee motorcoureurs door de bocht gaan. Dat is gebeurd door een cursieve letter te gebruiken en de woorden vervolgens 8 graden omhoog te trekken, zodat de letters weer rechtop staan. Net zoals motorrijders zich weer oprichten als ze uit een bocht komen.”

Al 30 jaar werkt Jan van Mechelen (Gouda, 1960) als ontwerper onder de naam ZEE. De nadruk ligt op het [typo]grafisch ontwerpen van boeken, identiteiten, tentoonstellingen en websites. ZEE maakt de meeste meters binnen de culturele sector, maar werkt ook voor het bedrijfsleven. ZEE werkt veel samen met specialisten uit haar netwerk. Liefde voor typografie, fotografie en papier kenmerkt het werk. Daar waar nodig verbindt ZEE de online- met de offlinewereld. Tot de opdrachtgevers behoren organisaties als Chabot Museum Rotterdam, Conny Janssen Danst, Erasmus Universiteit, Heineken Gebouw Rotterdam, Kunsthal Rotterdam, Nederlands Fotomuseum, Stadsherstel Historisch Rotterdam en vele individuele kunstenaars. ZEE ontwierp eerder voor PostNL de postzegelvellen 80 jaar vrijheid in Brabant (2024), 75 jaar Solex Nederland (2023) en Volvo Ocean Race Pitstop Den Haag (2015).

Iwo Tuleya (Warschau, Polen, 2002) studeerde grafische vormgeving aan de Academie voor Schone Kunsten in Warschau. In 2022 begon hij aan de opleiding illustratie aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam, waar hij in 2026 hoopt af te studeren. Van februari tot en met mei 2025 liep hij stage bij ZEE [typo]graphic design in Rotterdam.

De postzegels TT Assen 100 jaar zijn, zolang de voorraad strekt, verkrijgbaar via de webshop en bij de klantenservice van Collect Club op telefoonnummer 088 – 868 99 00. Ook worden ze verkocht in Assen (Bruna-vestigingen Kleuvenstee, Kruisstraat, Nobellaan en in het pop-up-TT-museum). De geldigheidstermijn is onbepaald.

Op deze postzegels staat waardeaanduiding 1, bedoeld voor post tot en met 20 gram met een bestemming binnen Nederland. De prijs per vel van 10 postzegels is € 12,10.

Postzegelformaat30 x 40 mm (bxh)

Velformaat 170 x 122 mm (bxh)

Papier normaal met fosforopdruk

Gomming gegomd

Druktechniek offset

Drukkleuren cyaan, magenta, geel en zwart

Oplage 12.000 vellen

Verschijningsvorm vel van 10 kaderpostzegels in 10 verschillende ontwerpen

Waardeaanduiding waardeaanduiding 1 voor post tot en met 20 gram met een bestemming binnen Nederland

Ontwerp Jan van Mechelen en Iwo Tuleya, ZEE [typo]graphic design, Rotterdam

Fotografie Alchetron, Drents Archief, Nationaal Archief

Lithografie Marc Gijzen, Voorburg

Drukkerij Koninklijke Joh. Enschedé B.V., Haarlem

Artikelnummer 850042

Piet van Wijngaarden (foto 1934)

Piet van Wijngaarden (1898-1950) was een Nederlandse motorcoureur en motorfietshandelaar. Hij won de eerste 2 uitvoeringen van de TT Assen, in 1925 en 1926, in de 500 cc-klasse op een Norton. De TT Assen was tot 1927 nog een nationale wedstrijd met alleen Nederlandse deelnemers. Door zijn drukke werkzaamheden als eigenaar van Het Motorpaleis in Rotterdam reed Van Wijngaarden bijna uitsluitend de TT Assen.

Geoff Duke (foto 1952)

Geoff Duke (1923-2015) was een Britse motorcoureur die meerdere malen wereldkampioen werd, zowel in de 350 cc-klasse als in de 500 cc-klasse. Zijn allereerste overwinning in de 500 cc-klasse tijdens de TT Assen behaalde Duke op een Norton, in 1951. Na de Tweede Wereldoorlog werkte Duke eerst bij BSA. Daarna trad hij in dienst van Norton waar hij deel uitmaakte van het trialteam.

Mike Hailwood (foto 1966)

Mike Hailwood (1940-1981) was een Britse motor- en autocoureur en een van de beste rijders uit de geschiedenis. In 1999 werd hij door zijn collega’s en de internationale motorpers gekozen tot de beste motorcoureur van de 20e eeuw. Hailwood werd 9 keer wereldkampioen, in verschillende klassen. Tijdens de TT Assen wist hij 9 races te winnen, in de 250 cc-, de 350 cc- en de 500 cc-klasse. De overwinningen in 1966 en 1967 behaalde Hailwood op een Honda.

Jim Redman (foto 1965)

Jim Redman (1931) is een voormalige Rhodesische motorcoureur van Engelse afkomst en 6-voudig wereldkampioen. Zijn eerste overwinningen tijdens de TT Assen waren in 1962. Tijdens de TT van 1964 werd hij de eerste coureur die 3 races op 1 dag won. In 1966 boekte hij zijn laatste overwinning, ook in Assen. Redman reed al zijn races op een Honda, in verschillende klassen.

Giacomo Agostini (foto 1973)

Giacomo Agostini (1942) is een Italiaanse voormalige motorcoureur die in de periode 1966-1975 triomfen vierde. Zijn eerste races reed Agostini op MV Augusta’s. Bij dit team werd hij de leerling van Mike Hailwood. Toen Hailwood naar Honda vertrok, slaagde Agostini erin 8 keer wereldkampioen te worden in de 500 cc-klasse, in de jaren 1966-1972 en in 1975. Ook tijdens de TT Assen behaalde Agostini veel ereplaatsen met de MV Augusta 500 cc.

Ángel Nieto (foto 1971)

Ángel Nieto Roldán (1947-2017) was een Spaanse motorcoureur. Nieto werd in 1969 de eerste Spaanse wereldkampioen in de wegrace. Wereldkampioen werd hij 13 keer: 6 keer in de 50 cc-klasse en 7 keer in de 125 cc-klasse. Toen hij in 1986 afscheid nam van de professionele motorsport, had hij 90 GP-overwinningen op zijn naam. Hij won 9 races tijdens de TT Assen in verschillende motorklassen en op verschillende motoren.

Wil Hartog (foto 1978)

Wil Hartog (1948) is een Nederlandse voormalige motorcoureur. Zijn grootste triomf tijdens de TT Assen was in 1977, toen hij de titel binnensleepte in de 500 cc-klasse met zijn Suzuki. In 1976, het jaar dat hij nationaal kampioen werd in de 500 cc-klasse, was hij op dezelfde motor tijdens de TT als 3e geëindigd.

Jack Middelburg (foto 1980)

Jack Middelburg (1952-1984) was een Nederlands motorcoureur en kassenbeglazer van beroep. Zijn beste seizoen reed hij in 1981, toen hij de Britse GP won en als beste privérijder op de 7e plaats eindigde in de 500 cc-klasse bij het wereldkampioenschap. Zijn mooiste overwinning was ongetwijfeld die tijdens de TT Assen in 1980 met zijn Yamaha 500 cc.

Egbert Streuer & Bernard Schnieders (foto 1984)

Egbert Streuer (1954) is een Nederlandse voormalige zijspancoureur en een van de succesvolste Nederlandse motorcoureurs aller tijden. Egbert Streuer en bakkenist Bernard Schnieders (1958-2005) werden wereldkampioen in 1984, 1985 en 1986. In de 5 daarop volgende jaren stonden zij in de eindklassering steeds in de top 3. Hoewel Streuer en Schnieders al op bijna alle circuits triomfen hadden gevierd, wilde het aanvankelijk niet lukken om de TT van Assen, hun geboorte- en woonplaats, te winnen. In 1987 gingen ze eindelijk als eerste over de finish met hun LCR Yamaha. Streuer won opnieuw in 1991 met Peter Brown als bakkenist.

Hans Spaan (foto 1989)

Hans Spaan (1958) is een Nederlandse voormalige motorcoureur, die tussen 1980 en 1993 uitkwam in het wereldkampioenschap wegrace. Hij won 9 GP’s, werd 2 keer vicewereldkampioen en 9 keer Nederlands kampioen. In 1989 behaalde hij bij de GP van Oostenrijk zijn eerste overwinning. In hetzelfde jaar behaalde hij ook de overwinning tijdens de TT Assen met een Honda in de 125 cc-klasse.

Bron: racesport.nl, ttcircuit.com, Wikipedia

Uitgifte: TT Assen 100 jaar

Uitgiftedatum: 5 juni 2025

Verschijningsvorm: vel met 10 kaderpostzegels in 10 verschillende ontwerpen, met waardeaanduiding 1 voor post tot en met 20 gram met een bestemming binnen Nederland

Artikelnummer: 850042

Ontwerp: Jan van Mechelen en Iwo Tuleya, ZEE [typo]graphic design, Rotterdam

Fotografie: Alchetron, Drents Archief, Nationaal Archief

Lithografie: Marc Gijzen, Voorburg