14 juni 2025

Prins Bernhardlaan (Centrum-Oost)

In Diemen Centrum, waarin een aantal straten en lanen zijn vernoemd naar leden van het Nederlands Koninklijk Huis, is ook een laan vernoemd naar Prins Bernhard (1911-2004). Hij was de echtgenoot van prinses en koningin Juliana, de vader van voormalig koningin Beatrix en de grootvader van onze huidige koning Willem-Alexander. Bernhard was een Duitse prins van het prinsdom Lippe-Bisterfeld. In 1936 verloofden Bernhard en Juliana zich, en in januari 1937 trouwden ze. Hieronder twee cinderella’s en een postzegel ter gelegenheid van hun 50-jarig huwelijk in 1987.

In de geschiedenis van Diemen is Bernhard vooral bekend geworden door zijn auto-ongeluk op de Muiderstraatweg op de vroege ochtend van 29 november 1937. Met 160 km per uur reed Bernhard zijn Ford V8 cabriolet total-loss nadat hij op een vrachtwagen was gebotst. Hoewel hij slechts een hoofdwond en een lichte hersenschudding had, werd hij opgenomen in het Amsterdamse Burgerziekenhuis aan de Linnaeusstraat. De zwangere Juliana en haar moeder Wilhelmina trokken in het ziekenhuis in om dicht bij Bernhard te kunnen zijn. Via perscommuniqués wordt de bevolking op de hoogte gehouden van zijn gezondheidstoestand. De in Diemen geboren grafisch kunstenaar Joost Veerkamp maakte in 1995 deze cinderella (niet-officiële postzegel) ‘Bernhard ramt zandauto’ in een serie over door leden van het Koninklijk huis veroorzaakte ongelukken. Hij is mogelijk het meest bekend van zijn Postzegelalbum Joost Veerkamp. De persoonlijke postzegel rechts was een eenmalige proefdruk om te ervaren hoe die postzegel er uit zou zien.

Aan het begin de Duitse inval in mei 1940 trekt de koninklijke familie naar Engeland. Juliana gaat met haar kinderen Beatrix en Irene naar Canada. Bernhard blijft in Londen, net als koningin Wilhelmina. Hij haalt zijn vliegbrevet en wordt hoofdverbindingsofficier tussen de Nederlandse en Britse strijdkrachten. In september 1944 wordt hij door Wilhelmina benoemd tot bevelhebber van de Binnenlandse Strijdkrachten, die drie verzetsgroepen in Nederland moeten verenigen. Op 5 mei 1945 is hij in Hotel De Wereld in Wageningen aanwezig bij de capitulatiebesprekingen tussen de Canadese generaal Foulkes en de Duitse generaal Blaskowitz. De rol van Bernhard in de Tweede Wereldoorlog is vaak opgeblazen tot soms mythische beeldvorming, zoals ook blijkt uit dit postzegelvel van Gambia. Maar ook op Curaçao werd hij in 1941 al bediend met een luchtpostzegel.

In de naoorlogse jaren vervult Bernhard enkele militaire functies als inspecteur-generaal van de Landmacht, Marine en Luchtmacht. Hij wordt ook goodwill-ambassadeur van het Nederlandse bedrijfsleven en maakt veel buitenlandse reizen.

 

In 1976 bleek dat hij van de Amerikaanse vliegtuigfabriek Lockheed in totaal 1,1 miljoen dollar aan smeergelden ontvangen had. De toenmalige regering Den Uyl wist een constitutionele crisis (Juliana zou hebben gedreigd met aftreden) te voorkomen door Bernhard niet te vervolgen, maar hem wel al zijn militaire functies in de krijgsmacht af te nemen. Hij mocht zijn uniform niet meer dragen. Het verschil is te zien op onderstaande enveloppen. Verder moest hij afstand doen van al zijn functies in het bedrijfsleven en het voorzitterschap van de Bilderbergconferentie.

In de laatste jaren van zijn leven liet hij nog regelmatig van zich horen. Hij nam jaarlijks het Veteranendefilé af. Hij ontkende dat hij lid was geweest van de NSDAP, de Nationaal-Socialistische Duitse Arbeiderspartij. Maar na zijn dood werd zijn lidmaatschapskaart gevonden in zijn persoonlijk archief:  tot 1936 was hij lid van die partij. Dat was reden voor het bestuur van het Prins Bernhard Cultuurfonds om de naam te veranderen in Cultuurfonds. In Diemen vroeg een inwoner om de Prins Bernhardlaan een andere naam te geven, maar dat werd door het college van b en w afgewezen.

 

 

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *