2 augustus 2025

Paquebot‑envelop M/S Diemerdijk, Balboa 18 februari 1952

Deze envelop is verzonden aan boord van het motorschip Diemerdijk (NASM/Holland‑America Line) en aan land verwerkt in Balboa op 18 februari 1952. Omdat het schip onder Nederlandse vlag voer, is gefrankeerd met een Nederlandse kinderzegel 1951: 6 cent + 4 cent bruin uit de serie NVPH 573–577 (uitgifte 12 november 1951). De toeslag was bestemd voor kinderbescherming; postaal telde de 6 cent. De zegels werden verkocht mét toeslag tot 31 december 1951 en waren frankeergeldig tot en met 31 december het jaar daarop.

Paquebot‑frankering betreft post die op zee wordt afgegeven en in de eerstvolgende haven door de daar aanwezige postdienst wordt aangenomen en afgestempeld. Volgens de gebruikelijke UPU‑praktijk mag de afzender frankeren met zegels van het vlagland van het schip. Het havennet‑stempel weerspiegelt de plaats en datum van aanname aan wal; op deze envelop is dat Balboa. Wanneer een stuk aan wal of in territoriale wateren wordt afgegeven, gelden de regels en tarieven van het betrokken land.

De vermelding “Posted at Sea” op de envelop heeft een praktische functie. Zij geeft aan dat het stuk aan boord is overhandigd en als paquebotpost moet worden behandeld. Zulke aanduidingen komen voor als getypte notitie of als cachet. Ze helpen misverstanden voorkomen bij de sortering aan wal, met name wanneer de frankering niet overeenkomt met het land van aankomst.

Op de envelop staat tevens “DIEMERDIJK” vermeld. Een scheepsnaam op het poststuk — getypt, gestempeld of als cachet — legt een directe koppeling tussen envelop en vaartuig. Voor onderzoek en documentatie is dat relevant: de naam ondersteunt de toewijzing aan een specifiek schip en reis, en verklaart waarom Nederlandse frankering met een buitenlands havennet‑stempel voorkomt.

Het schip Diemerdijk (ook geschreven als Diemerdyk in Engelstalige bronnen) was een naoorlogs vrachtschip van de Holland‑America Line, in de vaart in de vroege jaren vijftig. Het voer internationale routes waarbij passeren van het Panamakanaal regelmatig was. Dat maakt een “Balboa C.Z.”‑afstempeling (“C.Z.” betekent Canal Zone oftewel het Panamakanaal) in februari 1952 logisch binnen de bedrijfsvoering van die periode.

De Diemerdijk als toponiem verwijst naar de historische Diemerzeedijk bij Diemen/Amsterdam. Deze dijk beschermde sinds de middeleeuwen het lage land tegen de Zuiderzee en maakte deel uit van een netwerk van waterstaatkundige werken langs de voormalige zeekust. De Holland‑America Line vernoemde vaker schepen naar Nederlandse waterwerken en dijken; de naam sluit aan bij die traditie.

(De envelop is kavel 6407 in de Sheraton & Peel veiling van 23 augustus 2025.)

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *