door Op 30 april 1909 werd prinses Juliana geboren in Paleis Noordeinde in Den Haag. Haar komst betekende veel meer dan de geboorte van een koninklijk kind: ze was de langverwachte erfgenaam die het voortbestaan van het Huis van Oranje-Nassau veiligstelde in een tijd van grote onzekerheid. Dit felicitatietelegram van de Oostenrijks-Hongaarse keizer en koning Frans Jozef gaf ook uiting aan de opluchting onder Europese koningshuizen.
Koningin Wilhelmina en prins Hendrik waren al acht jaar getrouwd zonder kinderen. Eerdere zwangerschappen eindigden in miskramen, en Wilhelmina’s gezondheid baarde zorgen. De vrees groeide dat het koningshuis geen directe troonopvolger zou voortbrengen. In dat geval zou de troon overgaan naar verre familieleden, zoals Willem Ernst van Saksen-Weimar-Eisenach, een neef van Wilhelmina. Dit vooruitzicht riep twijfels op over de continuïteit van het Nederlandse koningschap. De geboorte van Juliana ging gepaard met de uitgifte van veel ansichtkaarten die het heuglijke feit memoreerden. En in Amsterdam stuurde een inwoner op 30 april 1909 een kaartje naar zijn familie in Chicago om de geboorte van Juiana mee te delen.
De geboorte van Juliana bracht dan ook enorme opluchting en vreugde in het land. Ze was niet alleen een kind van hoop, maar ook een symbool van stabiliteit in een tijd waarin monarchieën elders in Europa onder druk stonden. Therèse Schwartze maakt dit portret van Juliana als baby.
De komst van Juliana versterkte het Oranjegevoel onder de bevolking. Haar geboorte werd gevierd met bloemenhuldes, volksliederen en prentbriefkaarten. De doopplechtigheid in de Haagse Willemskerk op 5 juni 1909 was een nationaal evenement. Haar naam – Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina – eerde zowel haar voorouders als het koninklijk erfgoed.
Vanaf jonge leeftijd werd Juliana intensief voorbereid op haar toekomstige rol. Haar onderwijs werd afgestemd op haar taak als staatshoofd, en op haar achttiende werd ze grondwettelijk meerderjarig. Ze volgde colleges aan de Rijksuniversiteit Leiden en ontwikkelde zich tot een betrokken en sociaal bewogen vorstin. Hieronder een snapshot van Julian als studente op straat in Leiden.
Juliana groeide uit tot een koningin die het volk wist te raken. Haar populariteit bleef groot, ondanks constitutionele spanningen in latere decennia. Haar jaarlijkse verjaardagsdefilé op Paleis Soestdijk werd een geliefde traditie. Uiteindelijk droeg ze in 1980 het koningschap over aan haar dochter Beatrix, waarmee de dynastie werd voortgezet.
De geboorte van prinses Juliana was dus niet zomaar een koninklijke gebeurtenis, maar een cruciaal moment in de Nederlandse geschiedenis. Ze redde het koningshuis van een dynastieke breuk en werd het boegbeeld van een nieuwe generatie Oranjevorsten.
In Diemen is een plantsoen naar Juliana vernoemd. In de Tweede Wereldoorlog mochten van de bezetter geen straten vernoemd zijn naar leden van het Koninklijk Huis en werd de Julianastraat veranderd in Staalstraat. Het Koningin Julianafonds steunde maatschappelijk werk-projecten en op Curacao werd een brug naar Juliana vernoemd. En sommige landen gaven postzegels van Juliana uit die niet voor briefpost, maar alleen voor de handel werden geproduceerd.
