door Elk jaar brengt PostNL nieuwe decemberzegels uit waarmee consumenten en bedrijven elkaar tegen een voordelig tarief kerst- en nieuwjaarskaarten kunnen sturen. Het speciale decembertarief van € 1,21 per postzegel is geldig van 10 november 2025 tot en met 3 januari 2026. Een vel met 20 decemberzegels kost dit jaar € 24,20. Bij aanschaf van 2 vellen decemberzegels in de winkel ontvangt iedere klant als cadeau een uniek sprookjesboek met daarin de 10 sprookjes die op het decemberzegelvel staan afgebeeld. De illustraties op de decemberzegels van dit jaar zijn gemaakt door ontwerper Sander de Bruijn van de Efteling. Hij was ook verantwoordelijk voor het ontwerp van het sprookjesboek.
ONDERWERP
De Efteling begon in 1952 als bescheiden sprookjespark in Kaatsheuvel, in Noord-Brabant. De officiële opening was op 31 mei van dat jaar, met 10 sprookjes die door Anton Pieck waren ontworpen. In het eerste jaar kwamen er al 222.000 bezoekers. In de jaren daarna volgden successen met nieuwe attracties als de stoomcarrousel (1956) en Holle Bolle Gijs (1959). In 1972 kreeg de Efteling de Pomme d’Or, een prestigieuze Europese toeristenprijs. Vanaf de jaren ’80 verschoof de aandacht naar meer moderne en spannende attracties, zoals de Python (1981), Fata Morgana (1986) en Droomvlucht (1993). Vervolgens werd het aanbod versterkt met theater- en winterevenementen en nieuwe ontwikkelingen zoals het Efteling Hotel (1992) en Aquanura (2012). Vandaag de dag is de Efteling een internationaal themapark met meer dan 62 attracties, inclusief 8 achtbanen en 4 darkrides. Het Sprookjesbos is nog steeds het groene hart van de Efteling, met inmiddels 31 sprookjes. Jaarlijks komen er meer dan 5 miljoen bezoekers naar het park. In 2024 is het iconische Spookslot vervangen door de dynamische darkride Danse Macabre. In 2025 openden het Efteling Grand Hotel en het sprookje De Prinses op de Erwt hun deuren, terwijl het bestaande Efteling Hotel tot Efteling Wonder Hotel werd omgebouwd.
ONTWERP
Op elk van de 10 Decemberzegels 2025 staat een illustratie met een tafereel uit een bekend sprookje, in vergrijsde tinten op basis van de typische kleuren rood, geel en groenblauw die Anton Pieck voor de Efteling gebruikte. Op de postzegels staan bekende sprookjes die in de Efteling als tafereel te zien zijn, aangevuld met het sprookje Reis van de Gelukwens. Dit sprookje werd speciaal voor de decemberzegels bedacht. De 9 andere sprookjes zijn Doornroosje, Hans en Grietje, Kikkerkoning, Klein Duimpje, De Prinses op de Erwt, Raponsje, Roodkapje, Wolf en de Zeven Geitjes en De Zes Dienaren. De postzegels hebben steeds andere vrije vormen die zijn ontleend aan de heraldiek, zoals ovalen wapenschilden, schilden met een afgerond bovenvlak en strijkijzerschilden. Elke afbeelding is vormgegeven als een middeleeuws miniatuur met een goudkleurig kader. De decembersfeer op de postzegels wordt benadrukt met sneeuwvlokken, hulsttakjes, kerstbomen en decemberkaarten in een envelop. Op de achterzijde van het postzegelvel staan de aanbevelingen voor het verzenden van decemberpost. Ook hier is een middeleeuws miniatuur gebruikt, met de sterk uitvergrote beginletter van de tekst. Onderaan staat een uitsnede uit de illustratie op de postzegel met het sprookje Reis van de Gelukwens. Te zien zijn het muisje en de eekhoorn die samen in het sprookjesboek lezen dat klanten bij de aanschaf van minimaal 2 vellen decemberzegels cadeau krijgen.
TYPOGRAFIE
Voor de typografie van de teksten is gebruikgemaakt van een uniek lettertype dat Ton van de Ven voor de Efteling ontwierp, op basis van de handgeschreven schreefletters van Anton Pieck. Als tweede letter is de schreefloze Futura uit 1927 van Paul Renner toegepast.
ONTWERPER
De Decemberzegels 2025 zijn ontworpen door Sander de Bruijn, manager Ontwerp & Beleving van de Efteling. Als 4-jarig jongetje ging De Bruijn voor het eerst naar de Efteling, een bezoek dat van grote invloed was op zijn latere leven en loopbaan. “Als kind onderga je die wondere wereld als vanzelfsprekend en je denkt dat die er altijd al geweest is. Maar mijn vader legde uit dat het park bedacht was, op basis van ontwerpen van de toen al legendarische illustrator Anton Pieck. Vanaf dat moment was de liefde voor tekenen en illustreren geboren. Op mijn 17e had ik al vakantiebaantjes bij de Efteling en na mijn studies aan het Grafisch Lyceum en de HKU in Utrecht ging ik werken op de ontwerpafdeling. Inmiddels ben ik samen met de andere ontwerpers een van de opvolgers van Anton Pieck. Dat zijn hele grote schoenen om te vullen.”
Boekjes
De Bruijn omschrijft de ontwerpopdracht voor de decemberzegels van dit jaar als een droom die uitkwam. “Als je ziet wie er allemaal postzegels hebben ontworpen! Ik ben bijzonder trots dat ik die lijn mag voortzetten. Dit is een van de mooiste ontwerpopdrachten op zo’n klein formaat. Het is een genadeloos medium op een paar vierkante centimeter. Het ontwerpen ervan is een eerlijk proces, je kunt je als ontwerper niet verstoppen in een postzegel. Ik ben altijd al gefascineerd geweest door hoe postzegels eruit zien. Als 9-jarige kreeg ik 2 boekjes cadeau over de Nederlandse postzegels die in 1989 waren uitgegeven. Het ene boekje bevatte de postzegels, het andere liet het wordingsproces zien. Dat vond ik prachtig, toen trok de grafische wereld mij al. Ondanks al mijn verhuizingen heb ik die boekjes nog steeds.”
Eerdere ontwerpen
De Bruijn begon zijn ontwerpproces voor de decemberzegels vanaf het ‘nulpunt’, zoals hij het noemt. “In de NVPH-catalogus heb ik gekeken naar allerlei eerdere postzegelontwerpen, met name natuurlijk van de decemberzegels. Zoals het ontwerp uit 1991 van Joost Swarte, van wie ik een grote fan ben. Ook haalde ik inspiratie uit de enige postzegel die Anton Pieck in 1978 heeft gemaakt, met een gezicht op Haarlem. Op die postzegel zie je zijn kenmerkende letters, met de hand getekend. Die typografie heb ik ook voor de nieuwe decemberzegels gebruikt. Er zijn overigens al eerder postzegels over de Efteling verschenen. Dat was in 2002 ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum, op basis van een ontwerp van Efteling-collega Robert-Jaap Jansen.”
Romantiek en verbinding
Al vanaf het begin was het voor De Bruijn duidelijk dat hij een grafisch-illustratieve aanpak zou kiezen. “Enerzijds vanwege de connectie met Anton Pieck, want die was een uitmuntende graficus. Anderzijds omdat ik daar zelf veel van houd. Voor mij hebben post en de Efteling veel raakvlakken. Het versturen van post staat voor romantiek en verbinding, zeker in de decembermaanden. Dan maak je bij jezelf de inventaris van het afgelopen jaar op. Je denkt dan vaak aan de mensen met wie je je verbonden voelt. Dat past bij de moeite die je neemt om een kaartje te schrijven, want dat betekent toch dat je aandacht voor de ander hebt. Ook bij de Efteling speelt verbinding een grote rol, maar dan door de kracht van verhalen. We omschrijven ons park als een Wereld vol Wonderen, wat al laat zien dat we een bestemming zijn die anders is dan andere. Je gaat hier een grens over en dan kom je in een ander soort wereld. Dat gevoel had ik vroeger ook bij het verzamelen van postzegels uit exotische landen. In de boekjes uit 1989 zat ook de decemberzegel van dat jaar. Een ontwerp van Hans Kruit, met een onorthodoxe driehoekige vorm. Ik wist dus dat ik niet per se gebonden was aan het vierkant. De decemberzegels hebben vrije vormen gekregen waarvan sommige ontleend zijn aan bewegwijzerings- en naamborden die nog door Anton Pieck zelf zijn ontworpen. Omdat deze decemberzegels groter zijn dan normaal, is ook het velformaat groter geworden. Zo kregen ze alle ruimte.”
Postzegel als avontuur
In zijn voorstel aan PostNL introduceerde De Bruijn het ontwerpconcept van het poststuk dat als in een sprookje een romantische reis maakt. “De postzegel vormt daarin de bekroning van de lange tocht tussen zender en ontvanger, met het verzenden van het poststuk als de uiting van de genegenheid tussen beiden. De postzegel zelf moest een avontuur zijn, met een velletje waarbij je je als een kind in de snoepwinkel zou voelen. Zo zijn ook al die afwijkende vormen tot stand gekomen, om het gevoel over te brengen dat ze uit een andere wereld komen. Een wereld vol wonderen, sprookjes en verhalen.”
Middeleeuwse miniaturen
Op elke postzegel staat een illustratie uit een bekend Europees sprookje. “Je kunt dat natuurlijk op allerlei manieren verbeelden”, aldus De Bruijn. “Door de associatie met sprookjesboeken kwam ik ertoe om de illustratie het karakter te geven van middeleeuwse miniaturen. Mooie, heldere tafereeltjes als boekverluchting voor oude handschriften. Elke postzegel is ontworpen als een miniatuur die past bij het begin van het sprookje. Daarin heb ik op een klein oppervlak steeds dezelfde ‘code’ toegepast, dezelfde rebus, om een serie te maken die universeel aansprekend is. In de illustraties zie je ook de moraal van de sprookjes terug, bijvoorbeeld ‘liefde overwint alles’ bij Doornroosje met de rode roos als symbool en ‘kies de rechte weg’ bij Roodkapje die in het bos toch de kromme weg volgt. Naast de 9 sprookjes uit de Efteling hebben we met Reis van de Gelukwens een nieuw sprookje bedacht, speciaal voor deze decemberzegels. Wat je in sprookjes als moraal hebt – ‘compassie met de ander’ of ‘heb de ander lief’ – zie je ook bij post. Want door iemand een kaart te sturen, toon je iets voor een ander over te hebben.”
Gebouwen, personages en voorwerpen
Bij de uitwerking van het ontwerpconcept liet De Bruijn in de detaillering verschillende beeldelementen terugkeren. “Naast natuurlijk sneeuw, sterren en hulsttakjes zie je bijvoorbeeld in de meeste illustraties het bos terug. Soms uitgesproken, andere keren subtiel. Het verwijst naar ons Sprookjesbos, wat nog steeds de kern van de Efteling is. Bovendien vind ik een wandeling door een winters bos echt bij december horen. Bij het maken van de illustraties heb ik inhoudelijk gevarieerd aan de hand van de thema’s architectuur, karakters en objecten. Gebouwen als het kasteel van Doornroosje en de toren van Raponsje worden afgewisseld met personages als Roodkapje en Langnek en voorwerpen als de gouden bal van de Kikkerkoning en de matrassen van De Prinses op de Erwt. In alle postzegels zit diepte en er wordt steeds op een andere manier in- of uitgezoomd.”
Kleurenpalet
De kleuren spelen een belangrijke rol bij het bepalen van de sfeer op de decemberzegels. De Bruijn: “Toch heb ik alle illustraties eerst in zwart-wit gemaakt. Zo werkte Anton Pieck ook, want dat maakt haarscherp duidelijk of je ontwerp klopt en logisch consistent is. Pas aan het eind zijn kleuren toegevoegd. Ik heb bewust met een beperkt palet gewerkt van stemmige, warme en romantische kleuren. Door je te beperken in kleurgebruik, ontstaat er sneller een eigen wereld met een sterkere zeggingskracht. Het Pieck-rood, Pieck-geel en Pieck-blauw heb ik als basis gebruikt om daarvan luchtige en rijke kleuren af te leiden. Rondom elke illustratie staat een gouden kader. Dat is weer ontleend aan de decemberzegel van Joost Swarte, waarin goud een belangrijke rol speelt. Natuurlijk hoort goud ook echt bij december, kijk maar naar de gemiddelde kerstboom.”
Over de ontwerper
Sander de Bruijn (Bodegraven, 1980) kwam in 1997 bij de Efteling in dienst als vakantiemedewerker van het Witte Paard en later als gastheer in het Marerijk. Van 1998 tot 2001 studeerde hij aan het Grafisch Lyceum in Utrecht en van 2001 tot 2005 aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU). In het jaar van zijn afstuderen als grafisch ontwerper en illustrator aan de HKU ontving hij een Kunstanjer voor beeldende kunst en vormgeving van het Prins Bernhard Cultuurfonds. In datzelfde jaar 2005 ging hij bij de Efteling als ontwerper aan de slag. In de afgelopen 20 jaar is hij onder meer verantwoordelijk geweest voor het ontwerp van het nieuwe Efteling Museum, het gebouw en themagebied Raveleijn, de attracties Baron 1898, Symbolica en Polles Keuken en het nieuwe Efteling Grand Hotel. Sinds 2018 is De Bruijn manager Ontwerp & Beleving van de Efteling.
VERKOOP/GELDIGHEID
De Decemberzegels 2025 zijn vanaf 10 november 2025 verkrijgbaar bij alle verkooppunten van PostNL in Nederland en via de webshop. De postzegels zijn ook telefonisch te bestellen bij de klantenservice van Collect Club op telefoonnummer 088 – 868 99 00. De geldigheidstermijn is onbepaald, maar de decemberzegels mogen alleen van 10 november 2025 tot en met 3 januari 2026 zonder bijplakken worden gebruikt. Een vel met 20 decemberzegels kost dit jaar € 24,20.
WAARDE
De decemberzegels met speciaal tarief zijn bedoeld voor post tot en met 50 gram en voor enveloppen met een minimumformaat van 14 x 9 cm, een maximumformaat van 32 x 22,9 x 1 cm en met een bestemming binnen Nederland in de periode van 10 november 2025 tot en met 3 januari 2026. Voor post tot en met 50 gram naar het buitenland zijn 2 decemberzegels voldoende als frankering.
TECHNISCHE GEGEVENS
Postzegelformaat 29,63 x 25,20 mm, 22,73 x 32,91 mm, 22,60 x 34,22 mm, 22,76 x 36,02 mm, 23,85 x 31,49 mm, 21,65 x 39,90 mm, 22,49 x 31,10 mm, 22,95 x 34,17 mm, 22,49 x 31,10 mm en 26,06 x 31,46 mm
Velformaat 144 x 180 mm
Papier normaal met fosforonderdruk (rood)
Gomming zelfklevend
Druktechniek offset
Drukkleuren cyaan, magenta, geel, zwart en goud
Oplage 2.850.000 vellen
Verschijningsvorm vel van 20 postzegels in 10 verschillende ontwerpen
Ontwerp en illustraties Sander de Bruijn, Efteling, Kaatsheuvel
Drukkerij Koninklijke Joh. Enschedé B.V., Haarlem
Artikelnummer 451061
SAMENVATTING
Uitgifte: Decemberzegels 2025
Uitgiftedatum: 10 november 2025
Verschijningsvorm: vel met 20 decemberzegels in 10 verschillende ontwerpen, met speciaal decembertarief voor bestemmingen binnen Nederland
Artikelnummer: 451061
Ontwerp: Sander de Bruijn, Efteling, Kaatsheuvel
COPYRIGHT © 2025 Koninklijke PostNL BV
